با افزایش جمعیت جهان و گسترش شهرها، امنیت غذایی شهری به یکی از چالشهای مهم پیش روی جوامع بشری تبدیل شده است. در این شرایط، کشاورزی شهری به عنوان یک راهکار نوین برای تولید مواد غذایی در محیطهای شهری مطرح شده است.
کشاورزی شهری به هر گونه کشاورزی در محیطهای شهری، اعم از درون یا حاشیه شهرها گفته میشود. این نوع کشاورزی شامل مجموعهای پیچیده و متنوع از فعالیتهای تولید مواد غذائی، از جمله شیلات و جنگلداری است.
کشاورزی شهری مزایای متعددی برای جوامع شهری دارد. این نوع کشاورزی میتواند به بهبود امنیت غذایی شهری، کاهش اثرات زیستمحیطی کشاورزی، بهبود سلامت و رفاه شهروندان و ایجاد فرصتهای شغلی کمک کند.
در این مقاله، به بررسی کشاورزی شهری و اهمیت آن میپردازیم. در ادامه، به سوالات زیر پاسخ خواهیم داد:
- کشاورزی شهری چیست؟
- تاریخچه کشاورزی شهری چیست؟
- انواع کشاورزی شهری کدامند؟
- مزایا و معایب کشاورزی شهری چیست؟
- کشورهای پیشرو در زمینه کشاورزی شهری
- آینده کشاورزی شهری چگونه است؟
با مطالعه این مقاله، با مفهوم کشاورزی شهری و اهمیت آن آشنا خواهید شد.
کشاورزی شهری چیست؟
کشاورزی شهری عمل رشد، فرآوری و توزیع مواد غذایی در مناطق شهری است. این می تواند شامل انواع مختلفی از فعالیت ها، مانند تولید محصولات زراعی، دامپروری، آبزی پروری، زنبورداری و جنگلداری باشد. کشاورزی شهری می تواند فواید بسیاری از جمله بهبود امنیت غذایی، ایجاد اشتغال، کاهش ضایعات و بهبود محیط شهری را به همراه داشته باشد. کشاورزی شهری همچنین بخشی از برنامه شهرهای سبز فائو و برنامه غذایی شهری است که هدف آن حمایت از توسعه پایدار و تاب آوری در مناطق شهری و حومه شهری است.
تاریخچه کشاورزی شهری چیست؟
کشاورزی شهری عمل رشد، فرآوری و توزیع مواد غذایی در مناطق شهری است. تاریخچه ای طولانی و متنوع دارد که به تمدن های باستانی در بین النهرین، ایران، پرو و مکزیک باز می گردد.
برخی از نمونه های تاریخی کشاورزی شهری عبارتند از:
- بین النهرین: کشاورزان بین النهرینی در حدود 3500 سال قبل از میلاد زمینهایی را در شهرهای در حال رشد کنار گذاشتند.
- ایران: شهرهای ایرانی در حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد از قناتها برای رساندن آب کوه به واحهها و مزارع شهری استفاده میکردند. این مزارع با زبالههای شهری بارور میشدند.
- ماچوپیچو: شهری متکی به خود که در 1400 پس از میلاد ساخته شد. این شهر آب را برای بسترهای گیاهی با فشار زیستی ذخیره کرده و مجدداً استفاده میکرد. همچنین، برای آفتاب گرفتن و افزایش فصل رشد طراحی شده بود.
- تمدن آزتک: تمدن آزتک در 1400 پس از میلاد از چینامپاها یا جزایر شناور برای کشاورزی در دریاچههای نزدیک شهرها استفاده میکرد.
- آلمان: باغهای اختصاصی در اوایل قرن نوزدهم در آلمان به عنوان پاسخی به فقر و ناامنی غذایی پدید آمدند.
کشاورزی شهری همچنین در زمان جنگ و افسردگی، زمانی که کمبود مواد غذایی به وجود آمد، و همچنین در زمان فراوانی نسبی مورد استفاده قرار گرفته است. امروزه کشاورزی شهری به عنوان راهی برای ارائه بسیاری از مزایای زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی از جمله بهبود امنیت غذایی، ایجاد اشتغال، کاهش ضایعات و بهبود محیط زیست شهری شناخته شده است.
مطلب مرتبط : کشاورزی عمودی چیست ؟ رویکردی نوین در کشاورزی

انواع کشاورزی شهری چیست؟
کشاورزی شهری، عمل کشت، فرآوری و توزیع مواد غذایی در مناطق شهری یا اطراف آن است. این می تواند شامل انواع مختلفی از فعالیت ها، مانند تولید محصولات زراعی، دامپروری، آبزی پروری، زنبورداری و جنگلداری باشد. برخی از انواع رایج کشاورزی شهری عبارتند از:
باغ های حیاط خلوت: این باغ ها در مقیاس کوچک در اموال خانه هستند که در آن غذا برای مصرف شخصی یا اشتراک گذاری با دوستان، خانواده و همسایگان پرورش می یابد.
باغ های جامعه: اینها فضاهای مشترکی هستند که مردم به طور جمعی غذا می کارند، اغلب در زمین های عمومی یا اهدایی. باغ های اجتماعی می توانند انسجام اجتماعی، مشارکت مدنی و آگاهی زیست محیطی را تقویت کنند.
باغ های پشت بام: باغ هایی در بالای ساختمان ها هستند که در آنها غذا با استفاده از ظروف، تخت های مرتفع یا بام های سبز پرورش داده می شود. باغ های پشت بام می توانند مصرف انرژی را کاهش دهند، اثر جزیره گرمایی شهری را کاهش دهند و مزایای زیبایی شناسی را ارائه دهند.
مزارع عمودی: مزارع سرپوشیده ای هستند که از سازه های عمودی مانند برج ها، دیوارها یا قفسه ها برای پرورش غذا در لایه ها استفاده می کنند. مزارع عمودی می توانند در فضا، آب و انرژی صرفه جویی کنند و بدون در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی در تمام طول سال غذا تولید کنند.
مزارع زیر سطح زمین: مزارعی هستند که از زیرساخت های شهری موجود مانند بالکن ها، طاقچه ها یا دیوارها برای پرورش غذا در فضاهای کوچک استفاده می کنند. مزارع بدون سطح زمین می توانند خوداتکایی غذایی را افزایش دهند، مایل های غذایی را کاهش دهند و تنوع زیستی شهری را افزایش دهند.
مطلب مرتبط : بهترین شهر کانادا برای کشاورزی کدام است؟
مزایا و معایب کشاورزی شهری چیست؟
کشاورزی شهری بسته به عوامل مختلفی مانند نوع، مقیاس، موقعیت و مدیریت مزارع شهری دارای مزایا و معایبی است. در ادامه برخی از مزایا و معایب اصلی کشاورزی شهری آورده شده است:
مزایای کشاورزی شهری:
می تواند امنیت غذایی را با ارائه مواد غذایی تازه، مغذی و مقرون به صرفه برای ساکنان شهری، به ویژه کسانی که در بیابان های غذایی زندگی می کنند یا با ناامنی غذایی مواجه هستند، بهبود بخشد.
می تواند با ایجاد درآمد، اشتغال و فرصت های کارآفرینی برای کشاورزان شهری و مشاغل مرتبط، منافع اقتصادی ایجاد کند.
می تواند با افزایش انسجام اجتماعی، مشارکت مدنی و تنوع فرهنگی در میان کشاورزان و مصرف کنندگان شهری، جامعه سازی را تقویت کند.
می تواند با کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، مصرف انرژی و تولید زباله و همچنین بهبود کیفیت هوا، کیفیت آب و تنوع زیستی در مناطق شهری، مزایای زیست محیطی را به همراه داشته باشد.
معایب کشاورزی شهری:
میتواند با فضای محدودی روبرو شود، زیرا زمین شهری اغلب کمیاب، گران است و با کاربریهای رقیب مورد بحث است.
می تواند با خاک آلوده مواجه شود، زیرا خاک شهری ممکن است توسط فلزات سنگین، آفت کش ها یا عوامل بیماری زا آلوده شده باشد که خطرات سلامتی را برای کشاورزان و مصرف کنندگان شهری ایجاد می کند.
میتواند دسترسی محدودی به منابعی مانند آب، بذر، کود، ابزار و کمکهای فنی داشته باشد که ممکن است بر بهرهوری و کیفیت مزارع شهری تأثیر بگذارد.
ممکن است با موانع نظارتی مانند قوانین منطقهبندی، قوانین ساختمانی، مقررات بهداشتی و حقوق مالکیت مواجه شود که ممکن است فعالیتهای کشاورزی شهری را در برخی مناطق محدود یا ممنوع کند.
مطلب مرتبط : محصولات کشاورزی کانادا: تنوع و فراوانی و چالش ها
نمونه ای از کشاورزی شهری در ونکوور کانادا
در حال حاضر کدام کشورها و شهرها در زمینه کشاورزی شهری پیشرو هستند؟
برخی از کشورها و شهرهایی که در زمینه کشاورزی شهری پیشرو هستند عبارتند از:
ایالات متحده: وزارت کشاورزی ایالات متحده (USDA) یک کمیته مشورتی فدرال در زمینه کشاورزی شهری، متشکل از 12 عضو از بخش ها و مناطق مختلف، برای ارائه توصیه ها و راهنمایی در مورد سیاست ها و برنامه های کشاورزی شهری ایجاد کرده است. برخی از شهرهایی که ابتکارات کشاورزی شهری را اجرا کرده اند عبارتند از: نیویورک، دیترویت، شیکاگو، لس آنجلس و بوستون.
چین: چین سابقه طولانی در کشاورزی شهری دارد که به دهه 1950 باز می گردد، زمانی که به عنوان راهی برای افزایش تولید غذا و خوداتکایی تبلیغ شد. امروزه چین دارای بیشترین مساحت زمین های کشاورزی شهری در جهان است که 8.4 میلیون هکتار تخمین زده می شود که 15 درصد از کل زمین های زیرکشت این کشور را تشکیل می دهد. برخی از شهرهایی که مدل های کشاورزی شهری را توسعه داده اند عبارتند از پکن، شانگهای، شنژن و چنگدو.
سنگاپور: سنگاپور یک کشور جزیره ای کوچک با منابع زمینی و آبی محدود است که بیش از 90 درصد مواد غذایی خود را وارد می کند. سنگاپور برای افزایش امنیت غذایی و انعطاف پذیری خود، در فناوری های کشاورزی شهری مانند کشاورزی عمودی، کشاورزی روی پشت بام و آکواپونیک سرمایه گذاری کرده است. سنگاپور قصد دارد تا سال 2030 30 درصد از نیازهای غذایی خود را به صورت محلی تولید کند. برخی از شرکت هایی که در بخش کشاورزی شهری در سنگاپور پیشرو هستند عبارتند از Sky Greens، Sustenir و Apollo Aquaculture Group.
آینده کشاورزی شهری چیست؟
کشاورزی شهری دارای مزایای بالقوه بسیاری از جمله بهبود امنیت غذایی، ایجاد اشتغال، کاهش ضایعات و بهبود محیط زیست شهری است. با این حال، همچنین با چالشهای زیادی مانند فضای محدود، خاک آلوده، دسترسی محدود به منابع و موانع نظارتی مواجه است.
آینده کشاورزی شهری احتمالاً تحت تأثیر عوامل متعددی مانند رشد جمعیت، تغییرات آب و هوا، نوآوری های تکنولوژیکی و حمایت از سیاست ها قرار خواهد گرفت. برخی از روندها و تحولات احتمالی که ممکن است آینده کشاورزی شهری را شکل دهد عبارتند از:
تبلیغات CEA شروع به متعادل شدن خواهد کرد: کشاورزی با محیط کنترل شده (CEA)، که شامل کشاورزی عمودی و کشت گلخانه ای است، در سال های اخیر مورد توجه و سرمایه گذاری زیادی قرار گرفته است، اما ممکن است با دوره اصلاح و تثبیت نیز مواجه شود. ، همانطور که صنعت بالغ می شود و با انتظارات و چالش های واقع بینانه روبرو می شود.
شهرهای بیشتر ابتکارات سیاست کشاورزی شهری را به جلو سوق خواهند داد: کشاورزی شهری مورد شناسایی و حمایت مقامات شهری و سیاست گذاران قرار گرفته است که آن را راهی برای رسیدگی به چالش ها و فرصت های مختلف شهری می دانند. برخی از شهرها، مانند نیویورک، دفاتر کشاورزی شهری و هیئت های مشاوره ای را برای ترویج و هماهنگی فعالیت های کشاورزی شهری ایجاد کرده اند.
تکنولوژی نقش کلیدی در کشاورزی شهری خواهد داشت: فناوری می تواند به کشاورزان شهری کمک کند تا بر برخی از محدودیت ها و خطرات کشاورزی شهری مانند فضا، آب، انرژی و آفات غلبه کنند. برخی از فناوریهایی که ممکن است برای کشاورزی شهری مورد استفاده یا توسعه قرار گیرند عبارتند از چراغهای LED، هیدروپونیک، آکواپونیک، آئروپونیک، حسگرها، روباتها، هواپیماهای بدون سرنشین و هوش مصنوعی.
کشاورزی شهری متنوعتر و یکپارچهتر میشود: کشاورزی شهری محدود به یک نوع یا مقیاس نخواهد بود، بلکه اشکال و عملکردهای مختلفی را شامل میشود، مانند باغهای حیاط خلوت، باغهای اجتماعی، باغهای روی پشت بام، مزارع عمودی و مزارع صفر سطح زیر کشت کشاورزی شهری همچنین با سایر سیستمها و بخشهای شهری مانند ساختمانها، حملونقل، انرژی، زباله و بهداشت ادغام خواهد شد.
جمع بندی
کشاورزی شهری به هر گونه کشاورزی در محیطهای شهری، اعم از درون یا حاشیه شهرها گفته میشود. این نوع کشاورزی شامل مجموعهای پیچیده و متنوع از فعالیتهای تولید مواد غذائی، از جمله شیلات و جنگلداری است.
کشاورزی شهری مزایای متعددی برای جوامع شهری دارد. این نوع کشاورزی میتواند به بهبود امنیت غذایی شهری، کاهش اثرات زیستمحیطی کشاورزی، بهبود سلامت و رفاه شهروندان و ایجاد فرصتهای شغلی کمک کند.
با توجه به افزایش جمعیت جهان و گسترش شهرها، کشاورزی شهری به عنوان یک راهکار نوین برای تولید مواد غذایی در محیطهای شهری مطرح شده است. این نوع کشاورزی میتواند نقش مهمی در توسعه پایدار شهرها ایفا کند.
در ادامه، برخی از مزایای کشاورزی شهری به طور خلاصه بیان میشود:
- بهبود امنیت غذایی شهری: کشاورزی شهری میتواند به کاهش وابستگی شهرها به مواد غذایی وارداتی کمک کند.
- کاهش اثرات زیستمحیطی کشاورزی: کشاورزی شهری میتواند با کاهش نیاز به حمل و نقل مواد غذایی، کاهش مصرف آب و کاهش استفاده از آفتکشها، به کاهش اثرات زیستمحیطی کشاورزی کمک کند.
- بهبود سلامت و رفاه شهروندان: کشاورزی شهری میتواند به تامین مواد غذایی تازه و سالم برای شهروندان کمک کند. همچنین، میتواند به افزایش فعالیت بدنی و کاهش استرس شهروندان کمک کند.
- ایجاد فرصتهای شغلی: کشاورزی شهری میتواند فرصتهای شغلی جدیدی در زمینههای مختلف، مانند کشاورزی، باغبانی، مدیریت پسماند و گردشگری ایجاد کند.
با توجه به مزایای متعدد کشاورزی شهری، میتوان انتظار داشت که این نوع کشاورزی در آینده جایگاه مهمتری در جوامع شهری پیدا کند.
مهمترین منابعی که برای تهیه این مطلب استفاده شد :
انتهای مطلب