انرژی هدایت شده به استفاده از انرژی الکترومغناطیسی متمرکز، یا ذرات اتمی و زیر اتمی، برای از کار انداختن، آسیب زدن، غیرفعال کردن یا نابود کردن تجهیزات، تأسیسات و یا پرسنل دشمن اشاره دارد.
این فناوری شامل طیف وسیعی از تکنولوژی‌ها از جمله لیزرهای پر انرژی (HEL)، سلاح‌های مایکروویو پرقدرت (HPM)، پرتوهای ذرات و پرتوهای صوتی می‌شود. از این سلاح‌ها می‌توان به‌صورت پنهانی استفاده کرد زیرا صدایی تولید نمی‌کنند و اغلب در صورت نبودن در طیف نور قابل مشاهده، نامرئی هستند. سلاح‌های انرژی هدایت شده نسبت به سلاح‌های متعارف چندین مزیت دارند، از جمله دقت بالا، هزینه عملیاتی بالقوه پایین‌تر و توانایی درگیری با اهداف با سرعت نور که به ویژه در جنگ فضایی مفید است.
تاریخچه مختصری از انرژی هدایت شده
ایده سلاح های انرژی هدایت شده (DEW) به دوران باستان برمی‌گردد. طبق روایت‌های افسانه‌ای، ارشمیدس در محاصره سیراکوز در 214-212 قبل از میلاد با استفاده از آینه‌ها نور خورشید را متمرکز کرده و کشتی‌های دشمن را به آتش می‌کشاند. البته صحت این روایت در میان مورخان مورد بحث است.
در دوران مدرن، توسعه سلاح‌های انرژی هدایت شده با ظهور لیزر و وسایل الکترونیکی پیشرفته در قرن بیستم به طور جدی آغاز شد. ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در طول جنگ سرد به منظور دفاع موشکی و دیگر کاربردهای نظامی، اشکال مختلفی از سلاح‌های انرژی هدایت شده از جمله پرتوهای ذرات و امواج مایکروویو پرقدرت را مورد بررسی قرار دادند.
تحقیق و توسعه سلاح‌های انرژی هدایت شده در قرن بیست و یکم نیز ادامه داشته است. ایالات متحده، چین، روسیه و کشورهای دیگر به طور فعالانه دنبال کننده این فناوری‌ها هستند. وزارت دفاع آمریکا به همراه دارپا (DARPA) و آزمایشگاه‌های تحقیقاتی مختلف نظامی روی سلاح‌های انرژی هدایت شده برای مقابله با موشک‌های بالستیک، موشک‌های کروز مافوق صوت و وسایل نقلیه سرنشین‌دار مافوق صوت کار می‌کنند. انتظار می‌رود این سیستم‌ها زودتر از اواسط تا اواخر دهه ۲۰۲۰ عملیاتی نشوند.
اولین استفاده گزارش شده از سلاح‌های انرژی هدایت شده در درگیری‌های نظامی توسط ترکیه در لیبی در آگوست 2019 با استفاده از سیستم سلاح انرژی هدایت شده ALKA ادعا شد. با وجود دهه‌ها تحقیق، اکثر سلاح‌های انرژی هدایت شده هنوز در مرحله آزمایش قرار دارند و به کارگیری آن‌ها به عنوان سلاح‌های نظامی کاربردی و با عملکرد بالا همچنان در هاله‌ای از ابهام است.
کاربردهای غیرنظامی انرژی هدایت شده کدامند؟
فناوری‌های انرژی هدایت شده در حالی که اغلب با کاربردهای نظامی شناخته می‌شوند، دارای چندین کاربرد غیرنظامی نیز هستند. در ادامه برخی از مهم‌ترین کاربردهای غیرنظامی آن‌ها آورده شده است:
- درمان‌های پزشکی: لیزرها، نوعی از انرژی هدایت شده، به طور گسترده در روش‌های پزشکی مختلف از جمله جراحی چشم، برداشتن تومور و درمان‌های زیبایی کاربرد دارند.
- پردازش صنعتی: لیزرهای پر انرژی در برش، جوشکاری و عملیات سطحی مواد در صنایع تولیدی به کار گرفته می‌شوند.
- ارتباطات: انرژی هدایت شده را می‌توان برای انتقال داده با سرعت بالا و ظرفیت زیاد از طریق فیبرهای نوری استفاده کرد.
- تحقیقات: در تحقیقات علمی، از پرتوهای انرژی هدایت شده در شتاب‌دهنده‌های ذرات و برای مطالعه خواص مواد استفاده می‌شود.
- انرژی: کاربردهای بالقوه در زمینه انرژی شامل استفاده از لیزرها برای آغاز واکنش‌های همجوشی هسته‌ای کنترل‌شده است که می‌تواند منبعی پاک و فراوان از انرژی باشد.
- کنترل جمعیت غیرکشنده: امواج مایکروویو پرقدرت می‌توانند به عنوان روشی غیرکشنده برای متفرق کردن جمعیت یا بی‌تحرک کردن افراد به طور موقت و بدون ایجاد آسیب دائمی به کار روند.
این کاربردها تطبیق‌پذیری فناوری‌های انرژی هدایت شده فراتر از کاربردهای مرتبط با دفاع را نشان می‌دهند.
مزایای استفاده از انرژی هدایت شده در کاربردهای غیرنظامی چیست؟
فناوری‌های انرژی هدایت شده در کاربردهای غیرنظامی چندین مزیت را ارائه می‌دهند، از جمله:
- دقت: انرژی هدایت شده را می‌توان به خوبی کنترل کرد و با دقت بالا هدایت نمود که آن را برای روش‌های پزشکی، پردازش صنعتی و تحقیقات علمی ایده‌آل می‌سازد.
- سرعت: توانایی انتقال انرژی با سرعت نور به اثرات لحظه‌ای منجر می‌شود که برای کاربردهای ارتباطی و انرژی مفید است.
- هزینه عملیاتی پایین: پس از انجام سرمایه‌گذاری اولیه روی فناوری، هزینه هر بار استفاده از انرژی هدایت شده نسبتاً کم است، به ویژه در مقایسه با روش‌های سنتی.
- ایمنی: انرژی هدایت شده را می‌توان به گونه‌ای به کار برد که خطر آسیب‌های جانبی و تلفات غیرنظامی را به حداقل برساند، که این امر به ویژه در محیط‌های شهری یا برای کنترل جمعیت غیرکشنده اهمیت دارد.
- تطبیق‌پذیری: سیستم‌های انرژی هدایت شده را می‌توان برای طیف وسیعی از کاربردها، از اقدامات امنیتی غیرکشنده تا درمان‌های پزشکی پیشرفته، تنظیم کرد.
این مزایا، انرژی هدایت شده را به فناوری امیدوارکننده‌ای برای بخش‌های مختلف غیرنظامی تبدیل می‌کند و راه‌حل‌های کارآمد، دقیق و مقرون به صرفه ارائه می‌دهد.مطلب مرتبط : لوله‌های گاز پلاستیکی چه نقشی در صنعت گاز و انرژی دارند؟
چه تحولات جدیدی در زمینه انرژی هدایت شده در حال انجام است؟
پیشرفت‌های اخیر در فناوری انرژی هدایت شده، نوید و پیشرفت قابل توجهی را هم برای کاربردهای نظامی و هم غیرنظامی نشان داده است. در ادامه برخی از مهم‌ترین پیشرفت‌ها آورده شده است:
- لیزر DragonFire: وزارت دفاع انگلستان با موفقیت سلاح لیزری DragonFire را علیه یک هدف هوایی شلیک کرد که این واقعه نشان دهنده نقطه عطفی مهم در فناوری سلاح لیزری است.
- سلاح‌های لیزری روی ناوهای جنگی: ایالات متحده شروع به استقرار سلاح‌های لیزری اولیه بر روی تعدادی از ناوهای جنگی خود کرده و نسخه‌های زمینی و هوایی آن را آزمایش می‌کند.
- سلاح لیزری Iron Beam: اسرائیل پس از حملات اخیر، توسعه سلاح لیزری Iron Beam خود را برای تکمیل سیستم دفاع موشکی گنبد آهنین سرعت بخشیده است.
- سیستم‌های فشرده و کارآمد: پیشرفت‌های واقعی در زمینه کوچک‌تر، قابل اعتمادتر و کارآمدتر کردن سلاح‌های لیزری صورت گرفته است، به طوری که این سیستم‌ها اکنون قادر به تولید صدها کیلووات انرژی هستند.
- ابتکار مقیاس‌گذاری لیزرهای پر انرژی (HELSI): وزارت دفاع ایالات متحده با هدف بهبود و ارتقای این سیستم‌ها، بر توسعه سلاح‌های لیزری HEL تا سال ۲۰۲۶ تمرکز کرده است.
این پیشرفت‌ها نشان‌دهنده‌ی توجه فزاینده به فناوری‌های انرژی هدایت شده است که انتظار می‌رود جنگ‌آوری و اقدامات امنیتی آینده را متحول کند.
و اما در پایان ، این منابع برای بهتر نوشتن این مطلب به ما کمک کردند :
انتهای مطلب
