- عوارض گمرکی به مبلغی اشاره دارد که در هنگام ترخیص کالا یا محموله از گمرک، به عنوان مالیاتی دریافت می‌شود.
در حمل و نقل بین‌المللی کالاها، زمانی که یک محموله قصد عبور از مرز یک کشور را دارد، ابتدا وارد گمرک می‌شود و پس از طی‌کردن مراحل قانونی، مبلغی از صاحب کالا یا شرکت بازرگانی مربوطه دریافت می‌شود تا به محموله اجازه ترخیص داده شود.
این مبلغ که بسته به نوع کالا، کشور مبدا و سایر عوامل ممکن است متغیر باشد، به‌عنوان عوارض گمرکی شناخته می‌شود.
تعیین عوارض گمرکی برای کالاها اهداف متعددی را دنبال می‌کند. اولاً، این عوارض به‌عنوان یک نوع مالیات، منبعی از درآمد برای دولت محسوب می‌شوند.
همچنین، دولت‌ها با تعیین عوارض برای کالاهای وارداتی، به هدف حمایت از تولیدات داخلی پی می‌برند.
علاوه بر این، این عوارض می‌توانند به برقراری تعادل در تراز پرداخت‌ها کمک کنند. هدف دیگری که از طریق عوارض و مالیات گمرکی پیگیری می‌شود، هدایت تقاضای مصرف‌کنندگان است.
دولت‌ها از این طریق تلاش می‌کنند تا تقاضای مصرف‌کنندگان را از یک کالا به سمت کالای دیگر هدایت کنند.
مالیات‌های گمرکی می‌توانند به‌عنوان یک ابزار کنترلی برای کاهش واردات کالاهایی که برای محیط‌زیست، اقتصاد و یا سلامت جامعه ضرر آور هستند، استفاده شوند.
عوارض گمرکی چیست؟
عوارض گمرکی، مبالغی هستند که در هنگام ترخیص کالا یا محموله از گمرک، به‌عنوان مالیاتی از واردکننده یا صاحب کالا دریافت می‌شوند.
این مبالغ به صورت معمول بر اساس ارزش و نوع کالا، به‌عنوان هزینه‌های گمرکی در نظر گرفته می‌شوند و برای پرداخت ورودی کالا به بازار داخلی و یا عبور از مرز‌های کشورها الزامی هستند.
عوارض گمرکی از جمله عواملی هستند که تاثیری بر هزینه نهایی کالاها و قیمت‌گذاری آن‌ها دارند. این مبالغ درآمدی برای دولت‌ها به شمار می‌روند و معمولا برای تأمین هزینه‌های داخلی، تعادل تراز پرداخت‌ها و تنظیم تقاضا و عرضه در بازار استفاده می‌شوند.
میزان عوارض گمرکی ممکن است بر اساس سیاست‌های گمرکی هر کشور و نوع کالا متغیر باشد.
در برخی موارد، برای کالاهای خاصی مانند محصولات لوکس، محصولات مضر بهداشتی یا محصولاتی که تأثیرات محیطی منفی دارند، می‌توان عوارض گمرکی بالاتری در نظر گرفت تا به عنوان ابزاری برای کاهش واردات و تنظیم بازار عمل کنند.
تعیین عوارض گمرکی به چه صورت است؟
تعیین عوارض گمرکی معمولا توسط مقامات گمرکی و سازمان‌های مربوطه هر کشور انجام می‌شود. روش‌ها و فرایندهای دقیق برای تعیین عوارض گمرکی ممکن است بین کشورها متفاوت باشد، اما در کل، عوامل زیر معمولاً در نظر گرفته می‌شوند:
- تعیین نوع کالا: نوع کالا بسیار مهم است و ممکن است به دسته‌بندی‌های گمرکی خاصی تعلق گیرد. هر دسته گمرکی می‌تواند دارای نرخ عوارض متفاوتی باشد.
- تعیین ارزش کالا: ارزش کالا بر اساس قیمت واقعی کالا و معیارهایی مانند قیمت بازار، قراردادها و تعیینات گمرکی تعیین می‌شود. ارزش کالا می‌تواند تأثیر زیادی در میزان عوارض گمرکی داشته باشد.
- تعیین نرخ عوارض: نرخ عوارض گمرکی ممکن است بر اساس درصدی از ارزش کالا یا بر اساس واحدهای دیگری مانند وزن یا حجم کالا محاسبه شود. این نرخ‌ها ممکن است بر اساس سیاست‌های مالیاتی و تجاری هر کشور متغیر باشند.
- تأیید اصالت اطلاعات: مقامات گمرکی ممکن است از مدارک و اطلاعات مربوط به کالا و ارزش آن برای تأیید صحت محاسبات و تعیین عوارض استفاده کنند. این مدارک شامل فاکتورها، قراردادها، اظهارنامه‌ها و سایر اسناد مربوطه است.
بعد از تعیین عوارض گمرکی، واردکننده یا صاحب کالا باید این مبالغ را به‌صورت مالیاتی پرداخت کند تا بتواند کالا را ترخیص کرده و به بازار داخلی وارد کند. اهلیت و روش پرداخت عوارض گمرکی نیز ممکن است بر اساس قوانین و ضوابط هر کشور متفاوت باشد.
نحوه محاسبه حقوق و عوارض گمرکی
حقوق و عوارض گمرکی یکی از جنبه‌های حیاتی در گمرک است. حقوق گمرکی بر اساس قوانین گمرکی، معادل ۴ درصد ارزش گمرکی کالا به‌علاوه سود بازرگانی محاسبه می‌شود. سود بازرگانی نیز با ضرب ارزش کالا در نرخ ارز و نرخ تعرفه محاسبه می‌شود.
همچنین برای محاسبه ارزش گمرکی کالا، باید ارزش ورودی کالا را در نرخ ارز تعیین شده توسط گمرک ضرب کنید. ارزش ورودی کالا نیز با جمع هزینه‌های حمل و نقل، بیمه و سایر هزینه‌های اضافی به دست می‌آید.
نکات مهم عوارض گمرکی
در زمینه عوارض گمرکی، موارد زیر از جمله نکات مهم هستند که باید در نظر گرفته شوند:
- تعیین صحیح دسته‌بندی گمرکی: برای محاسبه درست عوارض گمرکی، باید دسته‌بندی گمرکی صحیح برای کالای خود را تعیین کنید. این دسته‌بندی توسط سیستم‌های استانداردی مانند سیستم هارمونیزه شده کد گمرکی (HS Code) انجام می‌شود. نادرست تعیین کردن دسته‌بندی می‌تواند منجر به محاسبه ناصحیح عوارض شود.
- محاسبه دقیق ارزش کالا: باید ارزش واقعی کالا را به درستی تعیین کنید. این ارزش معمولاً بر اساس قیمت بازار و فاکتورهای مربوطه مانند قراردادها، صورت حسابها و اظهارنامه‌ها تعیین می‌شود. تعیین نادرست ارزش کالا ممکن است به محاسبه نادرست عوارض منجر شود.
- آگاهی از نرخ عوارض: باید با نرخ‌های عوارض گمرکی کشور مقصد آشنا شوید. این نرخ‌ها ممکن است بر اساس نوع کالا و سیاست‌های مالیاتی هر کشور متفاوت باشند. بدانید که نرخ عوارض می‌تواند تغییر کند و به روز باشید.
- مراقبت از مدارک و اسناد: حفظ مدارک مربوط به روند ترخیص کالا و پرداخت عوارض بسیار مهم است. این شامل فاکتورها، اظهارنامه‌ها، اسناد بانکی و سایر اسناد مربوطه است. این مدارک ممکن است به‌عنوان مدرک ثبتی، مدرک مالیاتی و یا برای ارائه به مقامات گمرکی در آینده استفاده شوند.
- رعایت قوانین و مقررات: هر کشور قوانین و مقررات گمرکی خاص خود را دارد. باید از رعایت این قوانین اطمینان حاصل کنید تا مشکلات و تاخیر در ترخیص کالا و پرداخت عوارض را جلوگیری کنید.
- وظیفه ملی برای پیشگیری از بلایای طبیعی: طبق قانون گمرکی کشور، برای کالاهایی که برای سلامتی مضر هستند، مانند تنباکو، دخانیات و سایر موارد، نرخ مالیاتی بین 10 تا 45 درصد تعیین شده است و بسته به عوامل مختلف، نرخ‌های متفاوتی اعمال می‌شود.
- معافیت در پرداخت عوارض گمرکی: بعضی از کالاها ممکن است به‌صورت معاف از پرداخت عوارض گمرکی توسط گمرک مورد تایید قرار بگیرند. در صورتی که کالا به طور کامل از پرداخت مالیات معاف شده باشد، یا عوارض آن برابر با صفر باشد، یا اگر کالا تحت ضمانت ترخیص شده باشد و بدون پرداخت عوارض، هیچ کسری از مبلغ معوق تعیین شده اخذ نخواهد شد.
- وظیفه ضد دامپینگ: در صورتی که کالا با قیمت کمتر از ارزش عادی خود عرضه شود، دولت می‌تواند برای جلوگیری از دامپینگ و بر اساس قوانین تعرفه گمرکی، عوارض ضد دامپینگ را تا حداکثر سقف دامپینگ اعمال کند. مطابق با توافقنامه WCO، گرفتن چنین عوارضی مجاز است.
انجام فعالیت‌های تجاری بین‌المللی به طور کلی با چالش‌ها و پیچیدگی‌های خاص خود همراه است و نیازمند دانش کافی از قوانین گمرکی و حمل و نقل بین‌المللی است.
بی‌توجهی به این قوانین و عدم آشنایی کافی با مفاهیم و مراحل تجارت، می‌تواند منجر به بروز مشکلات جدی در مسیر تجارت شود؛ بنابراین، بسیار حائز اهمیت است که مراحل تجارت به وسیله افراد متخصص و باتجربه در شرکت حمل و نقل بین المللی انجام شود.
انتهای مطلب
