سیلیکون خوراکی چیست؟ (صفر تا صد)

سیلیکون خوراکی، که اغلب به عنوان سیلیکون گرید مواد غذایی شناخته می‌شود، نوعی سیلیکون است که برای استفاده در کاربردهای مرتبط با مواد غذایی ایمن است.

این ماده یک ماده کلوئیدی پلیمری غیرآلی است که عمدتاً از سیلیس (SiO2·nH2O) ساخته شده است که به طور طبیعی در زمین و بدن ما یافت می‌شود. سیلیکون گرید مواد غذایی، غیر سمی، بدون طعم و از نظر شیمیایی پایدار است و آن را برای انواع محصولات آشپزخانه مانند قالب‌های پخت، قالب‌های مافین و کیسه‌های نگهداری مواد غذایی مناسب می‌کند.

دی‌اکسید سیلیسیم، یکی از اجزای سیلیکون گرید مواد غذایی، همچنین به بسیاری از فرآورده‌های غذایی به عنوان یک ضد غلظت‌دهنده برای جلوگیری از چسبیدن مواد تشکیل‌دهنده به هم اضافه می‌شود. مصرف آن به عنوان یک افزودنی غذایی به طور کلی بی خطر تلقی می‌شود و هیچ مدرکی دال بر مضر بودن آن هنگام مصرف به میزان تایید شده توسط سازمان‌های ایمنی مواد غذایی وجود ندارد.

منابع طبیعی سیلیسیم در رژیم غذایی شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات و آب معدنی است. این ماده برای عملکردهای مختلف بدن مهم است و در حالی که در طبیعت فراوان است، غذاهای فرآوری شده تمایل به داشتن محتوای سیلیسیم کمتری دارند. برای اطمینان از مصرف کافی، مصرف غذاهای غنی از سیلیسیم یا استفاده از مکمل‌ها می‌تواند مفید باشد.

چگونه سیلیکون خوراکی تولید می‌شود؟

سیلیکون خوراکی یا سیلیس گرید مواد غذایی، از طریق فرآیندی تولید می‌شود که شامل واکنش محلول سیلیکات سدیم با یک اسید است. این واکنش، هیدروژل سیلیس را تشکیل می‌دهد. هیدروژل سیلیس، شبکه‌ای از دی‌اکسید سیلیسیم خالص و آب است و معمولاً به شکل پودری سفید، بسیار ریز و روان است. مراحل تولید به شرح زیر است:

• محلول سیلیکات سدیم: این محلول که به اصطلاح شیشه مایع نیز نامیده می‌شود، حاوی ترکیبی از آنیون‌های پلیمری سیلیکات و کاتیون‌های سدیم است.
• واکنش اسیدی: افزودن اسید معدنی به محلول سیلیکات سدیم باعث بی‌ثباتی آن می‌شود و پلیمرهای سیلیکات را وادار به تشکیل ذرات کلوئیدی سیلیس می‌کند که به هیدروسول سیلیس معروف است.
• تشکیل هیدروژل: ذرات کلوئیدی با هم برهم‌کنش می‌کنند و ساختاری جامد را با آب محبوس‌شده در شبکه ایجاد می‌کنند و بدین‌ترتیب هیدروژل سیلیس را به وجود می‌آورند.
• شستشو و کهنگی: سپس هیدروژل را برای حذف اسید اضافی و نمک‌های جانبی می‌شویند. همچنین برای ایجاد منافذ متصل‌کننده در ذرات سیلیس، آن را در سطح pH مناسب کهنه می‌کنند.
• آسیاب‌کاری و دسته‌بندی: در نهایت، ذرات آسیاب و دسته‌بندی می‌شوند تا به توزیع اندازه ذرات مورد نظر برسند. این کار باعث تضمین خلوص بالا و قابلیت فیلتراسیون عالی می‌شود.

این فرآیند را می‌توان برای تولید صنعتی در مقیاس بزرگ تطبیق داد و به گونه‌ای طراحی شده است که با محیط زیست سازگار باشد. به عنوان مثال، برای استخراج سیلیس آمورف از پوسته برنج بدون ایجاد آلودگی، فناوری‌هایی توسعه داده شده است. کل فرآیند تولید و محصولات حاصل از آن، سازگار با محیط زیست در نظر گرفته می‌شوند.

استفاده از هیدروژل سیلیس در فرآیند تصفیه روغن‌های خوراکی، گام مهمی در پالایش به شمار می‌رود، زیرا این ماده به عنوان جاذب عمل کرده و آلودگی‌ها را از روغن حذف می‌کند و در نتیجه باعث بهبود ظاهر، طعم و پایداری محصول نهایی می‌شود.

چه کاربردهایی برای سیلیکون خوراکی وجود دارد؟

سیلیکون خوراکی یا سیلیس گرید مواد غذایی، کاربردهای متنوعی در صنایع غذایی دارد، از جمله:

• فیلم‌ها و پوشش‌های خوراکی: این پوشش‌ها برای بسته‌بندی یا روکش مواد غذایی استفاده می‌شوند و ویژگی‌های فیزیکی آن‌ها را بهبود می‌بخشند و ظاهر و حس لامسه‌ آن‌ها را تقویت می‌کنند. این پوشش‌ها می‌توانند حامل مواد فعال مانند آنتی‌اکسیدان‌ها، ضد میکروب‌ها، رنگ‌ها و طعم‌دهنده‌ها باشند و از اکسیداسیون، رطوبت و رشد میکروبی محافظت کنند.

• تصفیه روغن: هیدروژل سیلیس، نوعی از سیلیکون خوراکی، در تصفیه روغن‌های خوراکی برای حذف آلاینده‌هایی مانند اسیدهای چرب آزاد، فلزات کمیاب، فسفولیپیدها، رنگدانه‌ها و محصولات اکسیداسیون استفاده می‌شود. این کار باعث بهبود ظاهر، طعم و پایداری محصول نهایی روغن می‌شود.

• نگهداری مواد غذایی: بسته‌بندی‌های حاوی سیلیکون خوراکی به طولانی‌تر شدن ماندگاری مواد غذایی کمک می‌کنند و با حفظ کیفیت، تازگی، رنگ، ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر ویژگی‌های تغذیه‌ای و حسی، به ماندگاری بیشتر آن‌ها می‌انجامند.

• اصلاح بافت: سیلیکون خوراکی به شکل اولئوژل‌ها می‌تواند برای ساختاردهی روغن‌های خوراکی استفاده شود و جایگزین چربی‌های جامد در محصولات غذایی گردد. همچنین با تغییر خواص مکانیکی، بافت مورد نظر را در محصول غذایی ایجاد کند.

این کاربردها نشان‌دهنده تطبیق‌پذیری بالای سیلیکون خوراکی در ارتقای ایمنی، کیفیت و جذابیت مواد غذایی برای مصرف‌کنندگان است.

چه فوایدی از مصرف سیلیکون خوراکی گزارش شده است؟

مصرف سیلیکون خوراکی، به ویژه به شکل اسید ارتوسیلیسیک (OSA)، با چندین فایده برای سلامتی مرتبط است:

• سلامت استخوان: سیلیکون نقش اساسی در رشد و نمو استخوان‌ها دارد. این ماده در تشکیل بافت همبند استخوانی-غضروفی نقش دارد و برای بیوسنتز کلاژن و گلیکوزآمینوگلیکان‌ها که برای تشکیل استخوان ضروری هستند، حیاتی است.

• پوست، مو و ناخن: دریافت کافی سیلیکون برای حفظ سلامت و استحکام ساختاری پوست، مو و ناخن اهمیت دارد. به دلیل نقش سیلیکون در تشکیل کلاژن، اعتقاد بر این است که باعث بهبود خاصیت ارتجاعی پوست و بهبود زخم‌ها می‌شود.

• سلامت قلب و عروق: ممکن است سیلیکون در پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی تأثیر مفیدی داشته باشد. گمان می‌رود که به کاهش خطر تصلب شرایین و حفظ انعطاف‌پذیری دیواره‌های شریان‌ها کمک کند.

• بیماری‌های عصبی-تخریجی: برخی مطالعات نشان می‌دهند که سیلیکون می‌تواند در کاهش تجمع فلزات در مغز که با بیماری‌های عصبی-تخریجی مانند آلزایمر مرتبط است، نقش داشته باشد.

توجه مهم: در حالی که این فواید گزارش شده‌اند، تحقیقات بیشتری برای درک کامل نقش سیلیکون در سلامت انسان مورد نیاز است. منابع طبیعی سیلیکون در رژیم غذایی شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات و آب معدنی است و به طور کلی توصیه می‌شود به جای تکیه صرف بر مکمل‌ها، از این منابع طبیعی مصرف کنید.مطلب مرتبط : سیلیکون مایع چیست؟ (صفر تا صد)

آیا مصرف سیلیکون خوراکی می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد؟

در حالی که سیلیکون گرید مواد غذایی، که همچنین با نام دی‌اکسید سیلیسیم یا سیلیس شناخته می‌شود، به طور کلی برای استفاده در محصولات غذایی ایمن تلقی می‌شود، اما مصرف آن، به خصوص به صورت استنشاق ذرات ریز یا مصرف با مقادیر زیاد، می‌تواند با برخی عوارض جانبی احتمالی همراه باشد. در ادامه به نکاتی برای توجه اشاره می‌کنیم:

• خطرات استنشاق: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گرد و غبار سیلیس می‌تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی مانند سیلیکوزیس، سرطان ریه، بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) و افزایش خطر ابتلا به سل شود.

• تحریک دستگاه گوارش: بلعیدن مقدار زیادی سیلیکاژل، که همان فرم خشک‌کننده دی‌اکسید سیلیسیم است، می‌تواند باعث تحریک مری و معده شود و احتمالاً منجر به استفراغ گردد.

• خطر خفگی: بسته‌های سیلیکاژل در صورت بلعیده شدن، به ویژه برای کودکان و حیوانات خانگی، می‌توانند خطر خفگی ایجاد کنند.

• ماهیت غیرسمی: سیلیکاژل از نظر شیمیایی بی‌اثر است، به این معنی که در بدن تجزیه نمی‌شود و مسمومیت ایجاد نمی‌کند. در اکثر مواقع، بدون هیچ اثر مضری از بدن عبور می‌کند.

• پوشش کلرید کبالت: برخی از محصولات سیلیکاژل با کلرید کبالت، یک ترکیب سمی که در صورت بلعیده شدن می‌تواند باعث تهوع و استفراغ شود، پوشانده شده‌اند.

چگونه می‌توان کیفیت و ایمنی سیلیکون خوراکی را تشخیص داد؟

تعیین کیفیت و ایمنی سیلیکون خوراکی، به ویژه نوع گرید مواد غذایی، شامل چند مرحله کلیدی است:

• بررسی خلوص: مطمئن شوید که سیلیکون ۱۰۰% گرید مواد غذایی است. این بدان معناست که نباید حاوی هیچ پرکننده یا افزودنی باشد که برای تماس با مواد غذایی تایید نشده‌اند.

• اعتبار تولیدکننده: محصولات سیلیکونی را از تولیدکنندگان معتبر خریداری کنید تا از رعایت استانداردهای ایمنی اطمینان حاصل شود.

• گواهینامه‌ها: به دنبال محصولاتی باشید که گواهینامه عاری از BPA و سرب داشته باشند. همچنین، تاییدیه سازمان غذا و دارو (FDA) یا گواهینامه‌های مشابه از سایر سازمان‌های ایمنی مواد غذایی را بررسی کنید.

• مقاومت در برابر دما: مقاومت سیلیکون در برابر دماهای بالا را به ویژه در صورت استفاده برای پخت‌وپز یا شیرینی‌پزی بررسی کنید.

• پوشش‌های هوشمند و فعال: برای پوشش‌های خوراکی، آن‌هایی را در نظر بگیرید که هوشمند و فعال هستند، به این معنی که با تغییر شرایط غذا و محیط، ماندگاری را افزایش داده یا ایمنی و ویژگی‌های حسی را بهبود بخشند.

• روش‌های اعمال پوشش: روش اعمال پوشش‌های خوراکی (برس زدن، اسپری کردن، فرو بردن و غیره) باید برای محصول غذایی و نوع پوشش مورد استفاده مناسب باشد.

• پارامترهای کیفیت: برای غنی‌سازی کیفیت پوشش‌های خوراکی، پارامترهایی مانند تغییر رنگ، کاهش استحکام، تخمیر اتانول، نرخ فساد و کاهش وزن باید در طول نگهداری تعیین شوند.

چه نکاتی را باید قبل از خرید سیلیکون خوراکی در نظر گرفت؟

برای اطمینان از کیفیت و ایمنی، قبل از خرید سیلیکون خوراکی به نکات زیر توجه کنید:

• گواهینامه‌ها: به دنبال محصولاتی باشید که دارای گواهینامه‌هایی مانند تاییدیه سازمان غذا و دارو (FDA) یا گواهینامه‌های مشابه از سایر سازمان‌های ایمنی مواد غذایی باشند، تا از رعایت استانداردهای ایمنی اطمینان حاصل شود.

• خلوص: مطمئن شوید که سیلیکون ۱۰۰% گرید مواد غذایی است. این بدان معناست که نباید حاوی هیچ پرکننده یا افزودنی باشد که برای تماس با مواد غذایی تایید نشده‌اند.

• اعتبار تولیدکننده: محصولات سیلیکونی را از تولیدکنندگان معتبر که به کیفیت و ایمنی محصولات خود شهرت دارند، خریداری کنید.

• بسته‌بندی: محصولات سیلیکون باکیفیت اغلب در بسته‌بندی‌های قابل‌درباز و بست، ضد کودک و در عین حال جذاب و حاوی اطلاعات لازم عرضه می‌شوند.

• برچسب‌گذاری: برچسب جامع محصول باید حاوی اطلاعات شفاف در مورد محصول، از جمله نوع، مشخصات کانابینوئیدی، مزرعه تولیدکننده، یا سایر جزئیات کلیدی باشد.

• سهولت استفاده و چندکاره بودن: میزان سهولت استفاده از محصول و قابلیت استفاده آن برای چندین هدف را در نظر بگیرید.

• قابل حمل و پنهان بودن: برای استفاده در مسافرت، بررسی کنید که آیا محصول قابل حمل و پنهان است یا خیر.

• طعم (در صورت لزوم): محصول باید در صورت لزوم، طعم لذیذی داشته باشد و فاقد هرگونه طعم نامطلوب باشد.

• تجربه‌ی یکسان: اطمینان حاصل کنید که محصول در هر بار استفاده تجربه‌ای یکسان و ثابت را به ارمغان می‌آورد.

• قیمت: قیمت محصول باید با کیفیت آن مطابقت داشته باشد. از گزینه‌های بسیار ارزان که ممکن است کیفیت را به خطر بیندازند، اجتناب کنید.

با در نظر گرفتن این عوامل، می‌توانید هنگام خرید محصولات سیلیکون خوراکی، تصمیمی آگاهانه بگیرید. به خاطر داشته باشید که برای اطمینان از بهترین تجربه، همیشه اولویت را بر ایمنی و کیفیت بگذارید.

و اما در پایان ، این منابع برای بهتر نوشتن این مطلب به ما کمک کردند : 

• mdpi
• better-silicone

انتهای مطلب