بزرگترین دریاچه‌های جهان از جمله شگفتی‌های طبیعی کره زمین به شمار می‌روند که نقش اساسی در حفظ اکوسیستم‌ها و تأمین منابع آب شیرین دارند. این دریاچه‌ها نه تنها زیستگاه‌های منحصر به فردی برای گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری ایجاد می‌کنند، بلکه در طول تاریخ، به عنوان منابع مهم برای جوامع انسانی نیز شناخته شده‌اند. در این مقاله، به معرفی بزرگترین دریاچه‌های جهان از لحاظ مساحت و عمق پرداخته و به بررسی ویژگی‌های استثنایی هر یک خواهیم پرداخت. این بررسی شامل دریاچه‌های آب شیرین و شور خواهد بود که هر کدام سهم ویژه‌ای در تنوع زیستی و جغرافیای سیاره ما دارند.
دریاچه چیست؟
دریاچه‌ها از ویژگی‌های مهم چشم‌انداز زمین هستند و در بسیاری از سیستم‌های طبیعی و انسانی نقش مهمی ایفا می‌کنند. دریاچه، بخشی از چشم‌انداز است که به‌عنوان یک حوضه عمل می‌کند و آب را جمع‌آوری و نگهداری می‌کند. دریاچه‌ها می‌توانند به‌طور طبیعی از طریق فرآیندهای زمین‌شناسی و هیدرولوژیکی مختلفی مانند ذوب یخچال‌ها، حرکت رودخانه‌ها یا فعالیت‌های آتشفشانی تشکیل شوند.
دریاچه‌ها از نظر اندازه، عمق و شکل بسیار متنوع هستند و در سراسر جهان یافت می‌شوند. آن‌ها همچنین می‌توانند از نظر ویژگی‌های شیمیایی آب، دما و نوع گیاهان و حیواناتی که در آن‌ها زندگی می‌کنند، متفاوت باشند.
دریاچه‌ها به‌عنوان یک منبع با ارزش در بسیاری از جنبه‌ها نقش دارند: آن‌ها آب را برای حمایت از زندگی و زیستگاه‌هایی برای پشتیبانی از اکوسیستم‌ها فراهم می‌کنند. دریاچه‌های آب شیرین منابع آب آشامیدنی، آبیاری و سایر استفاده‌های انسانی را تأمین می‌کنند. دریاچه‌ها زیستگاه‌های مهمی برای طیف گسترده‌ای از گونه‌های گیاهی و حیوانی فراهم می‌کنند. در واقع، بیش از ۱۰۰ میلیون دریاچه وجود دارد که حدود ۴٪ از سطح زمین را پوشش می‌دهند.
دریاچه‌ها می‌توانند آب شیرین یا شور، طبیعی یا مصنوعی باشند. شما می‌توانید آن‌ها را در ارتفاعات بلند یا پایین‌تر از سطح دریا بیابید. دریای مرده، یک دریاچه شور است که زیر سطح دریا قرار دارد و در پایین‌ترین نقطه زمین واقع شده است.
از آنجا که تنوع زیادی از دریاچه‌ها در سراسر سیاره ما وجود دارد، منطقی است که بپرسیم بزرگترین آن‌ها کدامند. حدس خود را بزنید و سپس همراه ما باشید تا نگاهی به ۵ دریاچه بزرگ جهان بر اساس مساحت سطح بیندازیم.
5+ بزرگترین دریاچه‌های جهان
| موضوع | توضیحات کوتاه | نکات کلیدی |
|---|---|---|
| دریای خزر | بزرگترین دریاچه جهان با ویژگی‌های دریا و دریاچه. | – مساحت: ۱۴۳,۲۴۴ مایل مربع – حداکثر عمق: ۱,۰۲۵ متر – کشورهای ساحلی: آذربایجان، ایران، قزاقستان، روسیه، ترکمنستان |
| دریاچه سوپریور | بزرگترین دریاچه آب شیرین جهان و دومین دریاچه بزرگ جهان. | – مساحت: ۳۱,۷۰۰ مایل مربع – حداکثر عمق: ۴۰۶ متر – کشورهای ساحلی: کانادا، ایالات متحده |
| دریاچه ویکتوریا | بزرگترین دریاچه آفریقا و دومین دریاچه بزرگ آب شیرین جهان. | – مساحت: ۲۳,۱۴۶ مایل مربع – حداکثر عمق: ۸۱ متر – کشورهای ساحلی: تانزانیا، اوگاندا، کنیا |
| دریاچه هورون | سومین دریاچه بزرگ آب شیرین جهان. | – مساحت: ۲۳,۰۰۷ مایل مربع – حداکثر عمق: ۲۲۹ متر – کشورهای ساحلی: کانادا، ایالات متحده |
| دریاچه میشیگان | چهارمین دریاچه بزرگ آب شیرین جهان. | – مساحت: ۲۲,۴۰۴ مایل مربع – حداکثر عمق: ۲۸۱ متر – کشور ساحلی: ایالات متحده |
| دریاچه بایکال | عمیق‌ترین دریاچه جهان و بزرگترین از نظر حجم آب شیرین. | – مساحت: ۱۲,۲۴۸ مایل مربع – حداکثر عمق: ۱,۶۴۲ متر – کشور ساحلی: روسیه |
۱. دریای خزر
در حالی که دریای خزر ویژگی‌هایی از هر دو دریا و دریاچه دارد، اغلب به‌عنوان بزرگترین دریاچه جهان شناخته می‌شود. از دیدگاه علمی، دریای خزر به‌عنوان یک حوض بسته طبقه‌بندی می‌شود، به این معنی که آب‌های آن به هیچ منبع آبی خارجی جریان نمی‌یابد.
با این حال، این همیشه چنین نبوده است. مطالعات نشان داده‌اند که ۱۱ میلیون سال پیش دریای خزر از طریق دریای سیاه، دریای مدیترانه و دریای آزوف به اقیانوس‌های جهان متصل بوده است. به همین دلیل، دریای خزر تنها دریاچه شور در این فهرست است، در حالی که چهار دریاچه دیگر همگی آب شیرین دارند.
آمارهای دریای خزر
- مساحت سطح: ۱۴۳,۲۴۴ مایل مربع (۳۷۱,۰۰۰ کیلومتر مربع)
- طول خط ساحلی: ۴,۳۰۰ مایل (۷,۰۰۰ کیلومتر)
- حداکثر عمق: ۳,۳۶۰ فوت (۱,۰۲۵ متر)
- کشورهای ساحلی: آذربایجان، ایران، قزاقستان، روسیه، ترکمنستان
۲. دریاچه سوپریور
دریاچه سوپریور بزرگترین دریاچه آب شیرین و دومین دریاچه بزرگ جهان از نظر مساحت سطح است. این بدنه آبی حدود ۱.۲ میلیارد سال پیش از طریق شکاف میان‌قاره‌ای آمریکای شمالی شکل گرفت که تقریباً باعث شکاف قاره آمریکای شمالی شد. خوشبختانه برای ما، این شکاف نتوانست حوضه‌ای اقیانوسی ایجاد کند و در عوض یک دریاچه آب شیرین به وجود آورد که امروزه به آن دریاچه سوپریور می‌گوییم.
امروزه این دریاچه بین دو کشور (کانادا و ایالات متحده) و سه ایالت (مینه‌سوتا، ویسکانسین، و میشیگان) تقسیم شده است. عرض آن حدود ۱۶۰ مایل و طول آن ۳۵۰ مایل با عمق متوسط ۴۸۳ فوت است. جالب اینکه، دریاچه سوپریور بیش از مجموع چهار دریاچه بزرگ دیگر آب در خود دارد!
آمارهای دریاچه سوپریور
- مساحت سطح: ۳۱,۷۰۰ مایل مربع (۸۲,۰۰۰ کیلومتر مربع)
- طول خط ساحلی: ۱,۷۲۹ مایل (۲,۷۸۳ کیلومتر)
- حداکثر عمق: ۱,۳۳۳ فوت (۴۰۶ متر)
- کشورهای ساحلی: کانادا، ایالات متحده
۳. دریاچه ویکتوریا
دریاچه ویکتوریا بزرگترین دریاچه آفریقا، بزرگترین دریاچه گرمسیری جهان، دومین دریاچه بزرگ آب شیرین جهان و سومین دریاچه بزرگ جهان است. این دریاچه در ابتدا به نام “دریاچه نیانزا” شناخته می‌شد تا اینکه در سال ۱۸۵۸ کاشف بریتانیایی جان هانینگ اسپیک آن را کشف کرد و به افتخار ملکه ویکتوریا آن را نام‌گذاری کرد. اسپیک افتخار اولین اروپایی است که به دریاچه ویکتوریا رسید و همچنین اولین فردی بود که این دریاچه را به‌عنوان یکی از منابع اصلی رود نیل شناسایی کرد.
این دریاچه عمدتاً در اوگاندا و تانزانیا قرار دارد، اگرچه بخش‌های کوچکی نیز در کنیا و رواندا واقع شده‌اند. در دریاچه ویکتوریا بیش از ۳,۰۰۰ جزیره و همچنین تعداد زیادی مجمع‌الجزایر و صخره‌های مرجانی وجود دارد. از کل حجم آب دریاچه، حدود ۸۰٪ از بارندگی مستقیم و ۲۰٪ از رودخانه‌های کوچک که به دریاچه می‌ریزند، تأمین می‌شود.
آمارهای دریاچه ویکتوریا
- مساحت سطح: ۲۳,۱۴۶ مایل مربع (۵۹,۹۴۶ کیلومتر مربع)
- طول خط ساحلی: ۴,۴۳۸ مایل (۷,۱۴۲ کیلومتر)
- حداکثر عمق: ۲۶۶ فوت (۸۱ متر)
- کشورهای ساحلی: تانزانیا، اوگاندا، کنیا
۴. دریاچه هورون
دریاچه هورون سومین دریاچه بزرگ آب شیرین و چهارمین دریاچه بزرگ جهان است. این دریاچه خانه جزیره مانی‌تولین است که بزرگترین جزیره دریاچه آب شیرین در جهان به شمار می‌رود. در واقع، خود مانی‌تولین بیش از ۱۰۰ دریاچه را در خود جای داده است. دریاچه هورون همچنین میزبان جزیره تاریخی مکیناک است که در تمام نقشه‌های ایالات متحده قابل مشاهده است.
این دریاچه اولین بار توسط اروپایی‌ها، به‌ویژه فرانسوی‌ها، در قرن ۱۷ بازدید شد. در حالی که در ابتدا به آن “La Mer Douce/دریای آب شیرین” می‌گفتند، نام آن در نهایت به دریاچه هورون تغییر یافت که به بومیان هورونی اشاره دارد که زمانی در اطراف این دریاچه زندگی می‌کردند.
آمارهای دریاچه هورون
- مساحت سطح: ۲۳,۰۰۷ مایل مربع (۵۹,۵۸۸ کیلومتر مربع)
- طول خط ساحلی: ۱,۸۵۰ مایل (۲,۹۸۰ کیلومتر)
- حداکثر عمق: ۷۵۰ فوت (۲۲۹ متر)
- کشورهای ساحلی: کانادا، ایالات متحده
۵. دریاچه میشیگان
دریاچه میشیگان چهارمین دریاچه بزرگ آب شیرین و پنجمین دریاچه بزرگ جهان از نظر مساحت سطح است. همچنین، این تنها دریاچه بزرگ است که به‌طور کامل در ایالات متحده قرار دارد. نام این دریاچه و همچنین ایالت میشیگان احتمالاً از واژه اوجیبوای “michi-gami” به معنی آب بزرگ گرفته شده است.
به طرز جالبی، دریاچه میشیگان در شمال خود از طریق تنگه مکیناک به دریاچه هورون متصل است. اگرچه این به این معنی است که این دو دریاچه در واقع یک دریاچه هستند، اما معمولاً به‌عنوان دو بدنه آبی جداگانه شناخته می‌شوند.
آمارهای دریاچه میشیگان
- مساحت سطح: ۲۲,۴۰۴ مایل مربع (۵۸,۰۳۰ کیلومتر مربع)
- طول خط ساحلی: ۱,۴۰۰ مایل (۲,۳۰۰ کیلومتر)
- حداکثر عمق: ۹۲۳ فوت (۲۸۱ متر)
- کشورهای ساحلی: ایالات متحده
عمیق‌ترین دریاچه جهان و بزرگترین از نظر حجم: دریاچه بایکال
اگرچه از نظر مساحت سطح بزرگترین نیست، اما دریاچه بایکال به‌عنوان عمیق‌ترین دریاچه از نظر حجم شناخته می‌شود. عمق آن ۵,۳۸۷ فوت (۱,۶۴۲ متر) است و بیش از یک مایل عمق دارد. این دریاچه بیش از ۲۰٪ از آب شیرین یخ‌نزده جهان را در خود جای داده است، که بیشتر از مجموع حجم آب تمام دریاچه‌های بزرگ ایالات متحده است.
دریاچه بایکال در جنوب سیبری، روسیه واقع شده است. خط راه‌آهن ترانس سیبری (TSR) از جنوب این دریاچه عبور می‌کند و در امتداد سواحل سنگی آن کشیده شده است. مسافران در این خط راه‌آهن می‌توانند مناظر شگفت‌انگیزی از دریاچه را تماشا کنند و هم‌زمان مرز مغولستان را نیز درنوردند. یونسکو در سال ۱۹۹۶ دریاچه بایکال را به‌عنوان یک میراث جهانی اعلام کرد و به اکوسیستم آب شیرین غنی و غیرعادی آن ادای احترام کرد. این دریاچه به‌عنوان “گالاپاگوس روسیه” شناخته می‌شود، به دلیل تنوع منحصر به‌فرد آن که به واسطه دورافتادگی و قدمت آن به‌وجود آمده است. دریاچه بایکال به‌عنوان قدیمی‌ترین دریاچه جهان شناخته می‌شود که ۲۵ میلیون سال پیش به‌عنوان نتیجه‌ای از یک دره شکاف‌دار شکل گرفت.
آمارهای دریاچه بایکال
- مساحت سطح: ۱۲,۲۴۸ مایل مربع (۳۱,۷۲۲ کیلومتر مربع)
- طول خط ساحلی: ۱,۳۰۰ مایل (۲,۱۰۰ کیلومتر)
- حداکثر عمق: ۵,۳۸۷ فوت (۱,۶۴۲ متر)
- کشورهای ساحلی: روسیه
منبع : geojango
انتهای مطلب
