بر اساس آخرین رتبهبندی شاخص جهانی صلح (GPI) در سال 2023، ایسلند امنترین کشور جهان است. این رتبهبندی بر اساس 23 شاخص خاص شامل ایمنی و امنیت اجتماعی، درگیریهای داخلی و بینالمللی، و میزان نظامیگری اندازهگیری میشود. پس از ایسلند، کشورهای دانمارک، ایرلند، نیوزیلند و اتریش نیز جزو امنترین کشورهای جهان هستند.
به عنوان مرجع، هرچه امتیاز پایینتر باشد، کشور امنتر است. در حال حاضر، ایالات متحده آمریکا با امتیاز 2.45 در رتبه 131 از مجموع 163 کشور از نظر ایمنی قرار دارد که منعکسکننده میزان نظامیگری، دخالت در درگیریهای بینالمللی و تعداد بالای افراد زندانی در این کشور است. با این حال، شایان ذکر است که در این رتبهبندیهای سالانه، به دلیل ناپایداریهای موقتی، ممکن است استثناهایی رخ دهد.
10+ امنترین کشور جهان
رتبه | منطقه | امتیاز GPI |
---|---|---|
۱ | ایسلند | 1.124 |
۲ | دانمارک | 1.31 |
۳ | ایرلند | 1.312 |
۴ | نیوزیلند | 1.313 |
۵ | اتریش | 1.316 |
۶ | سنگاپور | 1.332 |
۷ | پرتغال | 1.333 |
۸ | اسلوونی | 1.334 |
۹ | ژاپن | 1.336 |
۱۰ | سوئیس | 1.339 |
1) ایسلند – 1.124
وضعیت ایسلند به عنوان امنترین کشور جهان به چندین عامل کلیدی نسبت داده میشود که به طور جمعی محیطی از امنیت و آرامش را ایجاد میکنند. ابتدا، ایسلند جمعیتی کمتعداد در حدود 394,500 نفر دارد که به وجود جامعهای نزدیک و همبسته منجر شده است. این احساس تعلق و مراقبت متقابل، احتمال بروز درگیریها و جرایم خشونتآمیز را کاهش میدهد.
ثانیاً، فضای سیاسی ایسلند با ثبات بالا، شفافیت و حکمرانی دموکراتیک تعریف میشود. شاخص ادراک فساد، ایسلند را همواره در میان کمفسادترین کشورها رتبهبندی میکند (رتبه 14 در سال 2023). تأکید قوی بر قانونمداری، به همراه دولت کارآمد، اعتماد میان شهروندان را افزایش داده و وقوع ناآرامیهای مدنی یا خشونتهای سیاسی را کاهش میدهد.
سومین عامل، نرخ بسیار پایین جرم و جنایت در ایسلند است. نرخ قتل در ایسلند یکی از پایینترینها در سطح جهان است، بهطوریکه بهطور متوسط کمتر از یک قتل در سال رخ میدهد. سیستم قضایی مؤثر و پلیس با تمرکز بر جامعه، به این امر کمک زیادی کردهاند.
در نهایت، موقعیت جغرافیایی ایسلند نیز نقش مهمی در امنیت آن ایفا میکند. قرارگیری ایسلند در محلی دورافتاده و احاطهشده توسط اقیانوسهای اطلس شمالی و شمالگان، موجب شده است که این کشور از تهدیدات و درگیریهای خارجی تا حد زیادی در امان بماند. به نوعی، ایسلند قلعهای است که از همراهی خوب بهجای انزوا بهره میبرد.
2) دانمارک – 1.31
امنیت دانمارک نیز به چندین عامل کلیدی برمیگردد. نرخ پایین جرایم خشونتآمیز و سیستم قضایی پیشرفته از عوامل اصلی هستند. بهعنوان مثال، نرخ قتل در دانمارک در سال 2023 برابر با 0.95 در هر 100,000 نفر بوده است. جمعیت کم این کشور (حدود 5.98 میلیون نفر) باعث کاهش تنشهای اجتماعی و اقتصادی میشود. وجود یک دولت رفاه پیشرفته با تأمین امنیت اجتماعی جامع و سرانه تولید ناخالص داخلی بالا (بیش از $66,000 در سال 2022)، به ثبات اجتماعی کمک میکند.
علاوه بر این، روابط مسالمتآمیز با کشورهای همسایه خطر درگیریهای بینالمللی را برای دانمارک کاهش میدهد و دخالت محدود در عملیاتهای نظامی جهانی، امتیاز پایین نظامیگری این کشور را نشان میدهد. همچنین، سرمایهگذاری قابل توجه دانمارک در آموزش و بهداشت، که در سال 2022 در رتبه 2 شاخص پیشرفت اجتماعی قرار گرفت، به ثبات جامعه کمک میکند. در نهایت، سطوح بالای اعتماد اجتماعی، که در گزارش جهانی خوشبختی سال 2023 دانمارک را در رتبه دوم قرار داده است، تأکیدی بر وضعیت صلحآمیز این کشور دارد.
3) ایرلند – 1.312
نخست، نرخ پایین جرایم در ایرلند، به ویژه جرایم خشونتآمیز، به شهروندان و بازدیدکنندگان اطمینان میدهد که در امنیت هستند. برای مثال، نرخ قتل در این کشور کمتر از 1 در هر 100,000 نفر در سال برآورد شده است که به طور قابل توجهی کمتر از میانگین جهانی است. علاوه بر این، قوانین سختگیرانه کنترل اسلحه در ایرلند، نرخ مالکیت سلاح را به حدود 5.6 سلاح به ازای هر 100 نفر محدود کرده است که به شکل قابل توجهی به فضای صلحآمیز این کشور کمک میکند.
علاوه بر این، روابط مثبت این کشور با سایر کشورها، جایگاه آن را در رتبهبندی امنیت تقویت میکند. بر اساس شاخص جهانی تروریسم، ایرلند امتیاز بسیار پایینی دارد که نشاندهنده ریسک تقریباً صفر در مورد تروریسم بینالمللی یا داخلی است. به طور مشابه، مشارکت ایرلند در درگیریهای بینالمللی نیز بسیار کم است.
4) نیوزیلند – 1.313
ثبات سیاسی در نیوزیلند از سیستم دموکراتیک بالغ آن نشأت میگیرد که سطوح پایین فساد دارد، همانطور که در شاخص ادراک فساد شفافیت بینالملل نشان داده شده است، جایی که نیوزیلند همواره در صدر قرار دارد. این سیستم، گفتگوی باز را تشویق کرده و مشارکت شهروندان را تقویت میکند و همچون ایسلند، بر حاکمیت قانون تأکید دارد.
علاوه بر این، نرخ پایین جرم و جنایت در نیوزیلند قابل توجه است و نرخ قتل به طور قابل توجهی کمتر از میانگین جهانی است. رویکرد نیوزیلند به ایمنی عمومی بر اقدامات پیشگیرانه، بازپروری جامع و سیستم قضایی مبتنی بر روشهای ترمیمی بیشتر از تنبیهی تمرکز دارد.
از نظر صلح خارجی، انزوای جغرافیایی و سیاست بیطرفی نیوزیلند به امنیت آن کمک میکند. این کشور سیاست خارجی غیرتهاجمی دارد و در درگیریهای بزرگ جهانی شرکت نمیکند. علاوه بر این، دولت کارآمد نیوزیلند توانایی بالایی در مدیریت تهدیدات داخلی و خارجی دارد و پروتکلهای قوی واکنش به بلایا را حفظ میکند. سیستم آموزش قوی، دسترسی به خدمات بهداشتی و رفاه عمومی شهروندان، که در شاخص توسعه انسانی بالا شناخته شده است، نشاندهنده رویکرد جامع به ایمنی است که نیوزیلند را متمایز میکند.
5) اتریش – 1.316
بهعنوان یکی از اعضای اتحادیه اروپا، اتریش از مکانیزمهای صلح و امنیت منطقهای بهره میبرد. تأکید مداوم دولت اتریش بر ثبات سیاسی و حکمرانی دموکراتیک نیز مؤثر است، بهطوریکه خانه آزادی در سال 2022 به اتریش امتیاز 93 از 100 را برای حقوق سیاسی و آزادیهای مدنی اعطا کرد.
علاوه بر این، هزینههای نظامی اتریش بهعنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی، در سال 2022 تنها 0.7% بود که با تعهد دیرینه این کشور به عدم تجاوز مطابقت دارد. نرخ جرم و جنایت، بهویژه جرایم خشونتآمیز، در اتریش بسیار پایین است. در سال 2022، نرخ قتل در اتریش 0.7 در هر 100,000 نفر گزارش شده است.
در مورد قدرت اقتصادی، اتریش دارای تولید ناخالص داخلی پایدار و نرخ بیکاری پایینی است که در سهماهه آخر سال 2022 به 7.1% رسید. نتیجه کلی این ویژگیها، جایگاه مداوم اتریش در بین 10 کشور امن جهان را تضمین میکند.
6) سنگاپور – 1.332
قانون و نظم ستون فقرات جامعه سنگاپور هستند و برای جرایمی که در کشورهای دیگر کمتر جدی تلقی میشوند، مانند حمل مواد مخدر، مجازاتهای سختگیرانهای وجود دارد.
از لحاظ فرهنگی، انتظار میرود که سنگاپوریها و ساکنان بلندمدت احترام به قانون را در خود پرورش دهند. این کشور ثروت عظیم خود را برای تقویت نهادهای پلیسی و همچنین زیرساختهای عمومی به کار میگیرد تا شهروندان کمتر به اقدامات مجرمانه روی آورند. با وجود مجازاتهایی مانند اعدام برای جرایم مربوط به سلاح و مواد مخدر، سیستم قضایی سنگاپور به دلیل سطح بالای شفافیت مورد تحسین قرار میگیرد.
در سال 2023، شاخص ادراک فساد (TI-CPI) سنگاپور را بهعنوان پنجمین کشور کمفساد جهان رتبهبندی کرد که نشان میدهد بودجهها بهاحتمال زیاد به جایی میرسند که نیاز است و مجازاتها تحت تأثیر موقعیت و ارتباطات قرار نمیگیرند.
7) پرتغال – 1.333
پرتغال، کشوری دریایی در جنوب غربی اروپا، به دلیل امنیت بالا، عمدتاً به دلیل نرخ پایین جرم و جنایت و حکومت پایدار، شناخته شده است. دولت پرتغال بر رفاه اجتماعی تأکید زیادی دارد که این امر به ایجاد محیطی امن برای شهروندان و بازدیدکنندگان کمک میکند.
مدلهای پلیس جامعهمحور در پرتغال اجرا میشود که به واسطه آن، مأموران قانون بهطور مستقیم با جوامع در ارتباط هستند تا مشکلات را حل کرده و مسائل را به صورت پیشگیرانه رفع کنند. قوانین پرتغال همچنین به تشویق حلوفصل غیرخشونتآمیز منازعات کمک کردهاند و در کاهش جرایم خشونتآمیز مؤثر بودهاند. سیستم قضایی پرتغال ساختار یافته و شفاف است و چارچوب قانونی محکمی را فراهم میکند که احساس امنیت را تقویت میکند.
با این حال، پرتغال با چالشهای مرتبط با سوءمصرف مواد مخدر مواجه است، هرچند سیاست جرمزدایی مواد مخدر این کشور در کاهش مرگهای ناشی از مواد مخدر مورد تحسین بینالمللی قرار گرفته است.
8) اسلوونی – 1.316
اسلوونی یک کشور اروپای مرکزی است که بهخاطر مناظر طبیعی حفاظتشده و معماری قرون وسطاییاش شناخته میشود. از جمله عوامل مؤثر بر امنیت این کشور، حکمرانی مؤثر آن است که با استفاده از سیستم تفکیک قوا، ثبات سیاسی را تضمین میکند.
دولت اسلوونی بر سرمایهگذاری در آموزش و بهداشت تأکید دارد و این امر منجر به ایجاد جامعهای تحصیلکرده و سالم شده است که کمتر به فعالیتهای جنایی روی میآورد. علاوه بر این، پیوندهای قوی اجتماعی در این کشور وجود دارد؛ مردم اغلب به یکدیگر کمک میکنند که این امر رفتارهای ضد اجتماعی را کاهش میدهد.
با وجود اینکه اسلوونی نسبتاً امن است، گاهی با اعتراضات سیاسی مواجه میشود که معمولاً غیرخشونتآمیز هستند، اما ممکن است بهطور موقت اختلالاتی ایجاد کنند.
9) ژاپن – 1.336
واژه ژاپنی “کُکومینسی” به معنای «شخصیت ملی» است و ارزشی را نشان میدهد که بر هماهنگی اجتماعی تأکید دارد. در ژاپن، افراد آموختهاند وظیفه خود نسبت به گروه را بر منافع شخصی اولویت دهند، که این امر پشتیبانی از نظم و سلسلهمراتب را تقویت میکند. ژاپن دارای نیروی دفاعی است اما به دلیل توافقهای پس از جنگ جهانی دوم، نیروی نظامی فعال ندارد.
این کشور بهطور کلی نرخ بسیار پایینی از قتل دارد که از سال 2020 حدود 0.2 در هر 100,000 نفر بوده است. از لحاظ اقتصادی، تفاوت ثروت در ژاپن کمتر از سایر کشورهای غربی است که این مسئله را نباید در کاهش عوامل استرسزا که منجر به رفتارهای مجرمانه میشوند، نادیده گرفت. در نهایت، ژاپن از کیفیت زندگی بسیار بالایی برخوردار است، هم در شهرهای طراحیشده با دقت و هم در مناطق روستایی آرام، که به همین دلیل مهاجران زیادی را از سراسر جهان جذب کرده است.
10) سوئیس – 1.339
مانند بسیاری از کشورهای این فهرست، سوئیس از نرخ پایین جرایم بهره میبرد، اما دلیل آن منحصر به فرد است: سیستم قضایی سوئیس بر بازپروری بهجای مجازات مجرمان تأکید دارد. این دیدگاه عدالتمحور، رویکردی سودمندگرایانه دارد و به دنبال بازگرداندن افراد مشکلدار به سیستم اجتماعی است.
در کشورهای دیگر، انگ و مجازاتهای سخت میتواند شرایطی را فراهم کند که منجر به ارتکاب جرایم بیشتری پس از اولین جرم شود. علاوه بر این سیستم، بیشتر مردم محلی محترم هستند و موارد آزار خیابانی نادر است. بهجز نرخ پایین قتل و خشونت، لازم به ذکر است که سرقتهای کوچک مانند کیفقاپی و جیببری در حال افزایش است و مسافران باید از این موضوع آگاه باشند.
در نهایت، سوئیس به خاطر سیاست بیطرفی بینالمللی چند صد سالهاش، بهویژه در زمان جنگها، مشهور است و این کشور از موقعیت کوهستانی اطراف بهعنوان یک عامل مهم در دفاع و امنیت خود بهره میبرد.
ناپایداریهای موقتی در کشورهایی که معمولاً امن هستند
تصورات امنیتی درباره کشورهایی مانند سوریه و اوکراین اغلب توسط ناپایداریهای موقتی مخدوش میشود و شرایط امنیتی ذاتی آنها را پنهان میکند. نوسانات شرایط ژئوپلیتیک معمولاً باعث ایجاد این تحریف میشوند. درگیریهای اخیر ممکن است باعث افزایش توجه بینالمللی و پوشش رسانهای شود، که به تصور عدم ثبات مزمن منجر میشود، در حالی که این مراحل گذرا در تاریخ یک کشور هستند.
بهعنوان مثال، امتیاز امنیتی سوریه در سال 2023 ممکن است به دلیل جنگ داخلی که یک دهه طول کشید و از حدود سال 2022 کاهش یافت، پایین باشد. اما پیش از این درگیری، سوریه به دلیل عواملی مانند اجرای مؤثر قوانین، ثبات اجتماعی و نرخ پایین جرم و جنایت، امتیاز امنیتی بالاتری داشت. همین امر برای اوکراین نیز صادق است؛ که پس از الحاق کریمه در سال 2014 کاهش در امتیاز امنیتی را تجربه کرد، اما پیش از آن به طور سنتی دارای احساس امنیت پایدار بود.
پس از درگیری، کشورها معمولاً به سطح امنیت پیش از بحران خود بازمیگردند، همانطور که با لندن پس از جنگ جهانی دوم دیده شد. بنابراین، یکی دانستن ناپایداری موقتی با امنیت کلی یک کشور، یک تصور اشتباه رایج است. پیشبینیهای امنیتی آینده باید ثبات تاریخی، انعطافپذیری نهادی و ظرفیت بازسازی پس از درگیری کشور را در نظر بگیرند.
نتیجهگیری
همانطور که از مثالهایی مانند ایسلند و ایرلند نشان داده شد، امنیت و صلح نتیجه عواملی متنوع هستند؛ از جمله ثبات سیاسی، نرخ پایین جرم و جنایت، همبستگی اجتماعی، رفاه اقتصادی و حتی انزوای جغرافیایی. علاوه بر این، مفهوم امنیت پویاست و ممکن است تحت تأثیر تنشهای ژئوپلیتیکی جاری تغییر کند، همانطور که در موارد سوریه و اوکراین مشاهده میشود. بنابراین، هنگام ارزیابی امنیت یک کشور، نباید تنها به شرایط فعلی آن توجه کرد، بلکه باید روندهای گستردهتر در بستر تاریخی آن کشور را درک کرد. با این حال، بسیاری از این کشورها با تعیین استانداردی بالا نشان میدهند که ثبات و امنیت بالا رؤیای تخیلی نویسندگان آرمانشهری نیست، بلکه واقعیتهایی دستیافتنی در حال حاضر هستند.
50 کشور امن جهان
رتبه | کشور | امتیاز GPI |
---|---|---|
1 | 🇮🇸 ایسلند | 1.124 |
2 | 🇩🇰 دانمارک | 1.31 |
3 | 🇮🇪 ایرلند | 1.312 |
4 | 🇳🇿 نیوزیلند | 1.313 |
5 | 🇦🇹 اتریش | 1.316 |
6 | 🇸🇬 سنگاپور | 1.332 |
7 | 🇵🇹 پرتغال | 1.333 |
8 | 🇸🇮 اسلوونی | 1.334 |
9 | 🇯🇵 ژاپن | 1.336 |
10 | 🇨🇭 سوئیس | 1.339 |
11 | 🇨🇦 کانادا | 1.35 |
12 | 🇨🇿 چک | 1.379 |
13 | 🇫🇮 فنلاند | 1.399 |
14 | 🇭🇷 کرواسی | 1.45 |
15 | 🇩🇪 آلمان | 1.456 |
16 | 🇳🇱 هلند | 1.49 |
17 | 🇧🇹 بوتان | 1.496 |
18 | 🇭🇺 مجارستان | 1.508 |
19 | 🇲🇾 مالزی | 1.513 |
20 | 🇧🇪 بلژیک | 1.523 |
21 | 🇶🇦 قطر | 1.524 |
22 | 🇦🇺 استرالیا | 1.525 |
23 | 🇲🇺 موریس | 1.546 |
24 | 🇳🇴 نروژ | 1.55 |
25 | 🇪🇪 استونی | 1.563 |
26 | 🇸🇰 اسلواکی | 1.578 |
27 | 🇱🇻 لتونی | 1.582 |
28 | 🇸🇪 سوئد | 1.625 |
29 | 🇵🇱 لهستان | 1.634 |
30 | 🇧🇬 بلغارستان | 1.643 |
31 | 🇷🇴 رومانی | 1.649 |
32 | 🇪🇸 اسپانیا | 1.649 |
33 | 🇹🇼 تایوان | 1.649 |
34 | 🇮🇹 ایتالیا | 1.662 |
35 | 🇰🇼 کویت | 1.669 |
36 | 🇱🇹 لیتوانی | 1.671 |
37 | 🇬🇧 بریتانیا | 1.693 |
38 | 🇲🇰 مقدونیه شمالی | 1.713 |
39 | 🇨🇷 کاستاریکا | 1.731 |
40 | 🇦🇱 آلبانی | 1.745 |
41 | 🇻🇳 ویتنام | 1.745 |
42 | 🇧🇼 بوتسوانا | 1.762 |
43 | 🇰🇷 کره جنوبی | 1.763 |
44 | 🇲🇳 مغولستان | 1.765 |
45 | 🇲🇪 مونتهنگرو | 1.772 |
46 | 🇱🇦 لائوس | 1.779 |
47 | 🇸🇱 سیرالئون | 1.792 |
48 | 🇴🇲 عمان | 1.794 |
49 | 🇹🇱 تیمور-لسته | 1.796 |
50 | 🇺🇾 اروگوئه | 1.798 |
منبع : worldatlas
انتهای مطلب