فناوری نظامی از ابتدای قرن بیستم با سرعتی خیرهکننده پیشرفت کرده است. هواپیماها، تانکها، رادار و بسیاری از اختراعات دیگر، نحوهی جنگیدن در دوران مدرن را تغییر دادهاند. فضا اکنون آخرین مرز میدان نبرد است و این موضوع از آغاز جنگ سرد برای کشورهای مختلف آشکار بوده است. استفاده از ماهوارهها در ارتشهای مدرن اکنون به صورت گسترده انجام میشود و آنها نقشی حیاتی در ارتباطات و اطلاعات ایفا میکنند. کشوری که بیشترین تعداد ماهوارههای نظامی را دارد، ایالات متحده آمریکا با ۲۴۷ ماهواره است. چین در جایگاه دوم با ۱۵۷ ماهواره قرار دارد و روسیه با ۱۱۰ ماهواره در جایگاه سوم است.
کشورها بر اساس تعداد ماهوارههای نظامی
رتبه | کشور | تعداد ماهوارههای نظامی |
---|---|---|
۱ | ایالات متحده آمریکا | ۲۴۷ |
۲ | چین | ۱۵۷ |
۳ | روسیه | ۱۱۰ |
۴ | فرانسه | ۱۷ |
۵ | ایتالیا | ۱۰ |
۶ | هند | ۹ |
۷ | آلمان | ۸ |
۸ | بریتانیا | ۶ |
۹ | اسپانیا | ۴ |
۱. ایالات متحده – ۲۴۷
ایالات متحده از نظر قدرت نظامی بهطور چشمگیری برتر از سایر کشورهای جهان است و نفوذ آن در فضا نیز همانند روی زمین غالب است. این ایالات متحده بود که اولین برنامه رسمی ماهوارههای نظامی را در دههی ۱۹۵۰ راهاندازی کرد تا اطلاعاتی علیه دشمن خود، اتحاد جماهیر شوروی، جمعآوری کند.
اکثریت ماهوارههای نظامی ایالات متحده برای جمعآوری اطلاعات استفاده میشوند. مکان پایگاههای نظامی، سیلوهای موشکی و سایر تأسیسات مهم، در برنامهریزی برای مقابله با هر دشمنی حیاتی است. ایالات متحده برنامههای ماهوارهای دیگری نیز به فضا پرتاب کرده است، اما بیشتر آنها به عنوان محرمانه علامتگذاری شدهاند. بنابراین، تواناییهای کامل این ماهوارههای جدید همچنان ناشناخته باقی مانده است.
۲. چین – ۱۵۷
حضور چین در فضا در دو دههی گذشته واقعاً به سرعت افزایش یافته و در سالهای اخیر شاهد تلاشهای جدی برای از بین بردن انحصار ایالات متحده در این حوزه بوده است. تنها در دو سال گذشته، چین بیش از ۴۰۰ ماهواره به مدار فرستاده است.
بیشتر این ماهوارههای جدید بهطور رسمی فقط برای استفاده تجاری در نظر گرفته شدهاند، اما هنوز مشخص نیست که آیا این درست است یا یک نقشهی ماهرانه از سوی پکن. با این حال، بهطور گستردهای پذیرفته شده است که چین اکنون توانایی جدیدی در جمعآوری اطلاعات از رقبای خود به دست آورده که قبلاً هرگز نداشته است.
۳. روسیه – ۱۱۰
مشابه ایالات متحده، برنامه ماهوارهای روسیه نیز به دوران جنگ سرد و مشارکت در رقابت فضایی با ایالات متحده بازمیگردد. برنامه “آلماز” در اوایل دههی ۱۹۶۰ معرفی شد و شامل ایجاد ایستگاههای فضایی بود.
در دههی ۱۹۷۰، رهبری شوروی به این نتیجه رسید که ماهوارهها جایگزینی ارزانتر هستند و بهسرعت ماهوارههای خود را به مدار پرتاب کردند. در سال ۲۰۲۴، ایالات متحده روسیه را به پرتاب ماهوارهای متهم کرد که قابلیت حمله و بازرسی از دیگر ماهوارهها را داشت، اما این ادعاها توسط روسیه انکار شد.
۴. فرانسه – ۱۷
برنامه ماهوارهای فرانسه ممکن است در مقایسه با ابرقدرتهای جهانی مانند روسیه، چین و ایالات متحده کماهمیتتر به نظر برسد، اما همچنان برنامه فضایی نسبتاً قدرتمندی دارد. ماهوارههای فرانسوی بهطور انحصاری برای تسهیل ارتباطات و در صورت نیاز، جمعآوری اطلاعات استفاده میشوند.
فرماندهی فضایی فرانسه تحت کنترل مشترک نیروی هوایی و فضایی فرانسه قرار دارد. این سازمان جدید که در سال ۲۰۱۰ تأسیس شد، مسئول اطمینان از حفظ خطوط ارتباطی میان دیگر بخشهای نظامی است.
۵. ایتالیا – ۱۰
ایتالیا در حوزه فضایی تازهوارد محسوب میشود. فرماندهی عملیات فضایی ایتالیا برای اولین بار در سال ۲۰۲۰ تأسیس شد، اما تأثیر فوری بر تواناییهای کلی ارتش ایتالیا گذاشته است.
فرماندهی عملیات فضایی ایتالیا اغلب با نیروی دریایی و نیروی هوایی ایتالیا همکاری میکند و اطلاعات مورد نیاز برای تکمیل مأموریتها و عملیاتها را به آنها ارائه میدهد. برخی از ماهوارههایی که توسط ایتالیا استفاده میشوند شامل Sicral 1B، Sicral 2 و OPTSAT-3000 هستند.
۶. هند – ۹
حضور هند در فضا در سالهای اخیر بهطور چشمگیری رشد کرده است. با پیشرفت برنامه فضایی ملی هند، به مرور زمان این موفقیتها به اهداف نظامی اختصاص داده شدند.
آژانس فضایی دفاعی، شاخه نظامی هند است که بر جنگ فضایی و اطلاعات ماهوارهای نظارت دارد. این آژانس جدید در سال ۲۰۱۸ تأسیس شد و در سال ۲۰۱۹ عملیاتی شد. در همان سال، هند همچنین آزمایشهایی را برای برنامه ASAT آغاز کرد. این برنامه برای حمله و نابودی موشکهای بالستیک و ماهوارهها از چین و پاکستان طراحی شده است.
۷. آلمان – ۸
آلمان از ماهوارههای نظامی خود صرفاً برای اهداف اطلاعاتی استفاده میکند، اما این استفاده تأثیر بسزایی داشته است. در سال ۲۰۰۲، توافقی میان دولتهای فرانسه و آلمان به امضا رسید که امکان انجام عملیاتهای مشترک بین برنامههای فضایی هر دو کشور را فراهم کرد.
آلمان عمدتاً از ماهوارهی SAR-Lupe استفاده میکند. SAR-Lupe قادر است تصاویر با وضوح بالا از مدار زمین تهیه کرده و آنها را به فرماندهی نظامی ارسال کند. اولین ماهواره از این نوع بهطور شگفتآوری در سال ۲۰۰۶ در روسیه پرتاب شد و از آن زمان ماهوارههای دیگری نیز به مدار ارسال شدهاند تا همین وظیفه را انجام دهند.
۸. بریتانیا – ۶
استفاده بریتانیا از ماهوارههای نظامی به دههی ۱۹۶۰ برمیگردد. در آن زمان، تنها اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده از ماهوارهها برای اهداف نظامی استفاده میکردند. در پاسخ، بریتانیا خانوادهای از ماهوارههای ارتباطی نظامی به نام Skynet تشکیل داد.
Skynet پوشش تقریباً جهانی ارائه میدهد و بهطور نزدیک با شبکهی “Five Eyes” که شامل کانادا، استرالیا، نیوزیلند، بریتانیا و ایالات متحده است، همکاری میکند. این ماهوارهها همچنین اطلاعات حیاتی را به MI6 و دیگر شاخههای نظامی بریتانیا ارسال میکنند.
۹. اسپانیا – ۴
در حالی که اسپانیا به عنوان یک ابرقدرت نظامی شناخته نمیشود، اما همچنان یکی از قدرتهای اتحادیه اروپا است و تعهد آن به حضور نظامی در فضا گواهی بر این هدف است. اولین تلاش اسپانیا برای پرتاب ماهوارههای نظامی در سال ۲۰۰۶ با معرفی Spainsat، خانوادهای از ماهوارههای مخابراتی برای استفادههای نظامی و دولتی، آغاز شد.
افزودههای جدیدی به این برنامه در سال جاری با پرتاب Spainsat NG 1 که اکنون در مرحله نهایی ساخت است، اضافه شده است. ماهوارههای جدید دیگری نیز قرار است در این دهه پرتاب شوند که بخشی از برنامهای است که تا سال ۲۰۴۰ ادامه خواهد داشت.
نتیجهگیری
با پیشرفت فناوری، برای تمامی ارتشها روشن شده است که فضا آخرین مرز جنگهای مدرن خواهد بود. اینکه این کار صرفاً از طریق ماهوارهها یا هواپیماهای فضایی انجام خواهد شد، هنوز مشخص نیست. به هر حال، نیازی به گفتن نیست که یک پیشرفت بزرگ بهزودی در این حوزه اتفاق خواهد افتاد.همچنین بخوانید : قدرتمندترین ارتش های جهان | 10 کشور برتر در سال 2024
منبع : worldatlas
انتهای مطلب